Darowizna od rodziców – mieszkania, pieniędzy czy działki – to częsty temat w rodzinach, ale również w kancelariach prawnych. Choć pozornie prosta, może rodzić poważne skutki podatkowe i prawne, zwłaszcza jeśli zostanie dokonana bez zachowania odpowiednich formalności. W tym artykule przedstawiamy, jak bezpiecznie i legalnie przeprowadzić darowiznę od rodziców – zgodnie z prawem i bez ryzyka podatkowego.
Zgodnie z Kodeksem cywilnym, darowizna to umowa, w której darczyńca (np. rodzic) zobowiązuje się nieodpłatnie przekazać określoną rzecz lub prawo obdarowanemu (np. dziecku), a obdarowany to przyjmuje.
Najczęstsze przedmioty darowizn rodzinnych:
Nie – ale tylko pod warunkiem, że zgłosisz ją do urzędu skarbowego.
Dzieci (w tym przysposobione) należą do tzw. grupy 0 w podatku od spadków i darowizn. Oznacza to, że mogą korzystać ze zwolnienia z podatku, jeśli spełnią dwa warunki:
Uwaga: Jeśli darowizna nie zostanie zgłoszona w terminie lub została przekazana gotówką (a nie przelewem), zwolnienie z podatku nie przysługuje, a fiskus może naliczyć nawet kilkanaście procent podatku + odsetki.
Nieprzestrzeganie formy notarialnej przy darowiźnie nieruchomości powoduje, że darowizna jest nieważna.
Choć rodzice mają prawo swobodnie rozdysponować swoim majątkiem, warto wiedzieć, że:
Rozwiązanie: przy dużych darowiznach warto skorzystać z porady prawnika – możliwe jest m.in. zrzeczenie się dziedziczenia lub zawarcie umowy o zrzeczenie się zachowku. Dobry adwokat bądź skuteczny radca prawny może zaproponować zawarcie np. umowy dożywocia w miejsce umowy darowizny.
Tak, zawsze przy kwocie powyżej 36 120 zł (limit 2024 r. dla darowizn od jednej osoby w ciągu 5 lat).
Jeśli tego nie zrobisz:
Jeśli dziecko (obdarowany) jest w związku małżeńskim, warto wskazać w umowie, że:
To zabezpiecza majątek w razie rozwodu lub egzekucji komorniczej współmałżonka.
Darowizna od rodziców może być doskonałym sposobem wsparcia dzieci – przy zakupie mieszkania, budowie domu czy rozkręceniu biznesu. Jednak tylko dobrze przygotowana, udokumentowana i zgłoszona darowizna pozwala uniknąć podatku i problemów prawnych. W razie wątpliwości, skorzystanie z pomocy radcy prawnego pomoże zabezpieczyć interesy wszystkich stron – również na przyszłość.
